Breda, Sacramentskerk
Onlangs werd het 50-jarig bestaan van het Flentrop-orgel in de Sacramentskerk te Breda gevierd. Het was destijds een opmerkelijk orgel, omdat het niet gebruikelijk was, dat er een protestants orgel in een R.K. kerk kwam. Louis Toebosch (oud-dirigent van het Sacramentskoor, organist en componist) lukte dit, doordat het buitenwerk gegund werd aan de katholieke Gebr. Vermeulen in Weert. De kerk, door het Bisdom gesloten en afgestoten, is nu eigendom van het Muziekinstituut Breda. Het orgel wordt regelmatig gebuikt bij muziekuitvoeringen o.m. op de zaterdagavonden in de eerste helft van dit jaar. Voor meer info: www.muziekinstituut.nl. (RH; De Orgelvriend, mei ’08)

Medemblik, St. Martinus (Westwoud, St. Martinus)
Het Klop-orgel (2007), welke stond in de St. Martinuskerk te Westwoud is weer gegaan naar de St. Martinuskerk te Medemblik, woonplaats van de organist en eigenaar Frans Visser. De dispositie van dit kistorgel is: Holpijp 8, Prestant 8 (vanaf f-klein), Roerfluit 4, Oktaaf 2, Nasard 2 2/3, Terts 1 3/5 (discant). Voor meer info en foto zie KDOV-blad winter 2007, blz.27. (RH)

Westwoud, St. Martinuskerk
Met ingang van Paaszaterdag 22 maart 2008 is een nieuw kist-orgel (2008) van Henk Klop in gebruik in de St. Martinuskerk te Westwoud. Met een Paaswake met cantor is dit orgel, staand vóór in de kerk, in gebruik genomen door de parochie. Het instrument is in bruikleen gegeven door de organist Frans Visser. Dispositie: Holpijp 8, Prestant 8 (vanaf c1) en Roerfluit 4. (RH)

Obdam, St. Victor
De kerkenveiling van de St. Victor in Obdam heeft vrijdag 25 april 34.760 euro opgebracht. De opbrengst wordt gebruikt voor de restauratie van de orgels van de Victorkerk en het Brakenkerkje in het dorp. (RH; NHD, 28-4-’08)

Utrecht, St. Josephkerk
Eind maart werd een begin gemaakt met de restauratie van het orgel in de St.- Josephkerk te Utrecht. De werkzaamheden worden uitgevoerd door de Gebr. Van Vulpen Orgelmakers b.v. te Utrecht. De Westfaalse orgelbouwer Friedrich Meyer bouwde het instrument omstreeks 1873 voor de Evangelische Johanneskirche te Barmen (Duitsland). In 1919 werd het in de St.-Josephkerk geplaatst. Sindsdien is het instrument nooit gerestaureerd. Het orgel is – voor zover bekend – het enige vrijwel gaaf bewaarde instrument van de ongeveer tachtig orgels die Friedrich Meyer bouwde, en kreeg mede daarom in 2003 de status van Rijksmonument. In overleg met de RACM, KKOR en gemeente Utrecht is een restauratieplan opgesteld: 320.000 euro, waarvan 70 procent door de RACM wordt betaald. Op 30 maart klonk het voor het laatst met een benefietconcert door Peter van Dijk en Janno den Engelsman. Voor meer info: www.draaiwegkerk.nl. (RH; De Orgelkrant, april ’08).

Utrecht, Willibrordkerk
De stichting die de monumentale Sint-Willibrordkerk in het centrum van Utrecht beheert, is in acute financiële problemen geraakt. Aanleiding is de restauratie van het grote Maarschalkerweerd-orgel in de kerk. Dat heeft de stichting vandaag laten weten.
De kerk werd tussen 1990 en 2005 bijna geheel gerestaureerd met behulp van fondsen van de Europese Unie, Nederland en de gemeente Utrecht. De gemeenteraad van Utrecht stelde in mei vorig jaar geld beschikbaar voor de restauratie van het orgel met zijn neogotisch front, waarvan de kosten op 30.000 euro werden geraamd.
Volgens de stichting werden de frontdelen, die al in 2005 waren besteld, eind vorig jaar geleverd en betaald via een tijdelijke particuliere lening. De lening zou met de gemeentelijke subsidie worden afgelost. Begin dit jaar bleek echter dat de frontdelen niet op het orgel pasten. Er bleken twee bouwtekeningen te bestaan. Een was van de orgelbouwer, die ook het instrument zou restaureren, de ander was een aangepaste versie van de restauratiearchitect. De orgelbouwer trok zich onmiddellijk uit het project terug.
De afgelopen week bleek dat er nieuwe tekeningen moeten komen, dat er nieuwe extra frontdelen nodig zijn en dat de begroting sterk wordt overschreden. Een bedrag van 90.000 euro lijkt eerder voor de hand te liggen. Dat was voor het bestuur van de stichting aanleiding het project te staken. Van een subsidie van de gemeente is geen sprake meer. De stichting kan de particuliere lening niet terugbetalen en ziet zich daarom gedwongen uitstel van betaling aan te vragen. De komende tijd zal een oplossing voor de geldproblemen moeten worden gezocht.
De Willibrordkerk is na de Domkerk het drukstbezochte gebouw tijdens de jaarlijkse openstelling van kerken in Utrecht in de zomer. Ongeveer 70.000 mensen nemen er dan een kijkje. Tot een oplossing is gevonden, zal de Willibrordgemeenschap als belangrijkste gebruiker van het gebouw de rekeningen voor verwarming en elektra voldoen. (RH; www.katholieknederland.nl, 11-2-’08)
De rechtbank in Utrecht heeft dinsdag het faillissement van de Sint Willibrordus Stichting vernietigd. Deze stichting, eigenaar van de gelijknamige kerk, kan daarmee het gebruik van de kerk als gebedshuis, opengesteld monument en concertpodium voortzetten.Tegenslagen bij de afronding van de restauratie van het orgel brachten de stichting in februari in ernstige financiële problemen. Om de positie van de kerk blijvend te versterken gaan gemeente en het Restauratiefonds met de Sint Willibrordus Stichting onderzoeken hoe de exploitatie van de kerk professioneler opgezet kan worden. Voor de zomer wordt hiervoor op kosten van de gemeente een onderzoek uitgevoerd. (www.rknieuws.net, 2-4-’08)

’s-Hertogenbosch, St. Catharina
Het Vollebregt-orgel uit 1851 (met wijzigingen van Maarschalkerweerd/1914 en Verschueren/1956) in de St. Catharinakerk te 's-Hertogenbosch heeft een eerste herstelbeurt ondergaan. Laatstgenoemde firma heeft een consoliderende grote reparatiebeurt uitgevoerd, waarbij de windvoorziening, "zo veel mogelijk mechanische onderdelen", en de intonatie van het pijpwerk onder handen is genomen. Het instrument werd 17 januari dit jaar opgeleverd. Hierbij de volledige tekst op de website van St. Catharina-organist Willem Hormann waaraan bovenstaand bericht is ontleend: Op donderdag 17 januari 2008 heeft de eindkeuring plaatsgevonden van de uitvoerige herstelbeurt die vanaf Pasen 2007 tot dan heeft plaatsgevonden aan het historische Vollebregtorgel uit 1851. Daarbij waren o.a. vertegenwoordigers aanwezig van de parochie (waaronder K. van Elderen en de organist van de kerk Willem Hörmann), de adviseur van de Katholieke Klokken- en Orgelraad Jos Laus, van Monumentenzorg R. van Straten en van Verschueren Orgelbouw.
Vooraf werd besloten om een consoliderend herstel te laten plaatsvinden (waarbij nagestreefd werd zoveel mogelijk herstelwerkzaamheden ter plekke uit te voeren) aan alles wat met de windvoorziening te maken heeft, aan zo veel mogelijk mechanische onderdelen, en de klank van de orgelpijpen (stemming en klankkleur). Medewerkers van Verschueren Orgelbouw hebben alle pijpen verwijderd. De grote exemplaren werden zo nodig in de orgelfabriek hersteld. Voordat de pijpen herplaatst werden zijn alle vaste delen schoongemaakt en waar nodig zijn reparaties uitgevoerd en opnieuw verlijmd.
In een laatste stadium is het mechaniek van de pedalen grondig aangepakt: de vorm is aangepast zodat de pedalen duidelijker reageren en de "zwarte toetsen" zijn iets ingekort zodat het bespelen van het bovenmanuaal minder belastend voor de lichaamshouding van de bespeler is. Binnen afzienbare tijd komt er een plan tot stand waarin het jaarlijkse onderhoud en stembeurten zijn vervat.
De klank van het instrument is nu weer zeer helder; het verschil tussen de diverse registers is weer goed te horen, en storingen zijn tot een minimum verholpen.
Willem Hörmann heeft het orgel intussen op verschillende momenten weer in zijn volle glorie laten horen. Naast de gebruikelijke wekelijkse zaterdagavondviering om 17.15 uur wil hij het net als voorgaande jaren ook in de toekomst op b.v. monumentendag jaarlijks onder de aandacht van het publiek brengen. (RH; www.kerkorgel.net, 3-4-’08)

Wormer, H. Maria Magdalenakerk
Zondagmiddag, het concert in de H. Maria Magdalenakerk is in volle gang. Aan het einde van het trompetconcert van Haydn, gespeeld door Melissa Venema, heeft organist Dub de Vries een solo. Dan klinkt een doffe plof, vlammen en rook schieten omhoog en de stank verspreidt zich door de kerk. Het transistororgel van de kerk heeft de geest gegeven en is ontploft. (www.rknieuws.net, 18- 3-’08)

Apeldoorn, Mariakerk
Op zondag 23 maart werd het gerestaureerde Pereboom & Leijser-orgel in de Mariakerk te Apeldoorn ingewijd en ingespeeld. Het orgel werd overgeplaatst en gerestaureerd door de firma Pels & Van Leeuwen uit ’s-Hertogenbosch. Het orgel werd gebouwd in 1897 voor de Jezuïetenkerk te Groningen. Daar heeft het orgel dienst gedaan tot 1956, waarna het door de firma Verschueren te Heythuysen in 1957 werd overgeplaatst naar de Pius X-kerk in Tilburg. Bij deze gelegenheid werd een zestal registers gewijzigd in neo-barokke trant. In 1986 restaureerde Jan Clercx met behulp van vrijwilligers. Toen die kerk in 1999 gesloten werd, kwam het orgel in opslag bij Pels & Van Leeuwen. Uiteindelijk werd een passende bestemming gevonden in de genereus klinkende, neogotische Mariakerk te Apeldoorn. Het orgel onderging een grondige restauratie, waarbij de dispostie van 1897 werd hersteld. Voor de te reconstrueren registers is met name gekeken naar het Pereboon & Leijserorgel in de kloosterkerk van de Soeurs Filles de la Croix te Luik (B). De Voix Humaine 8 is naar voorbeeld van het orgel in Montzen (B) gereconstrueerd. Op Paaszondag 23 maart werd het orgel tijdens de Eucharistieviering ingezegend door Mgr. Dr. G.J.N. de Korte, hulpbisschop van het Aartsbisdom Utrecht. ’s Middags verzorgde Bernard Bartelink de inspeling. De restauratie vond plaats onder advies van Jos Laus, namens de KKOR. Bij deze gelegenheid verscheen een gedenkboek dat gewijd is aan de Mariakerk, de betrokken orgelbouwers, het orgel en de restauratie.
Dispositie:
Grand Orgue (C-g3): Bourdon 16, Montre 8, Bourdon 8, Salicional 8*, Flûte Harmonique 8*, Viole de Gambe 8*, Prestant 4, Cornet V, Trompette 8.
Positif (C-g3) in zwelkast: Montre 8*, Bourdon 8, Salicional 8, Voix Céleste 8, Fluit 4, Basson Hautbois 8, Voix Humaine 8*.
Pédale (C-d1): Contrebasse 16, Soubasse 16, Octaaf 8, Bombarde 16. Speelhulpen uitgevoerd als trede: Koppel G.O. en Pos., Pedaalkoppel G.O.,
Pedaalkoppel Pos., Appèltrede voor Cornet en Trompette, Expressie (basculetrede zwelkast), Tremolo.
* geheel of gedeeltelijk gereconstrueerd in 2007. (www.orgelnieuws.nl, 16-3- ’08)

Scherpenzeel, Hervormde Kerk
Onlangs is door Adema’s Kerkorgelbouw een nieuw orgel opgeleverd in de Hervormde kerk te Scherpenzeel. Op 6 Juni wordt dit instrument in gebruik genomen met een concert, dat wordt gegeven door Otto M. Krämer (organist St. Peter & Paul te Vierssen, D) en Gerben Mourik (organist Grote Kerk te Oudewater)
In programma en dat geheel uit improvisaties bestaat, zullen deze twee improvisatoren in diverse stijlen het uitgebreide klankpalet van het nieuwe orgel laten horen. Het concert begint om 20.00 uur, de toegang is geheel gratis!
Op Zaterdag 7 Juni wordt een open dag gehouden.
Meer informatie op www.ademaorgelscherpenzeel.nl

KDOV-blad zomer 2008