Nieuws

LEUVEN (RKnieuws.net) - Hoe wordt de liturgie zo gevierd dat ze jong en oud raakt? Zijn aparte jongerenvieringen wenselijk om hen aan te spreken? Moet het kerkinterieur bij de tijd worden gebracht om ook zinzoekers te bereiken? Die vragen houden velen in de kerk bezig. Vanuit zijn onderzoek en zijn ervaringen in de jongerenpastoraal en -liturgie zoekt ook Samuel Goyvaerts antwoorden op die vragen.
Samuel Goyvaerts hield tijdens de Vliebergh-Sencieleergang over ‘De jeugd van tegenwoordig’ in Leuven een gesmaakte lezing over jongerenliturgie. Meteen trok hij de aandacht van zijn publiek door de vraag te stellen of aparte vieringen voor jongeren wel nodig zijn. “Uiteraard zijn er situaties waarin er alleen jongeren zijn: tijdens een kamp of op school, bij wereldjongerendagen of Taizévieringen. Maar moeten parochies aparte jongerenvieringen houden? ‘Nu halen ze de weinige jongeren die er zijn ook nog weg’, verzuchten de kerkgangers dan. Daarenboven houdt ‘intergenerationeel’ vieren een grote rijkdom in, waarbij ouderen vaak blij zijn nog jongeren in de kerk te zien en jongeren zich gesteund weten door een bredere gemeenschap”, zei Goyvaerts.

“Voor jongeren is niet zozeer de liturgie of de Bijbel het probleem, maar wel het ontbreken van een (h)echte kerkgemeenschap. Nochtans draait het in de kerk en de liturgie rond het vormen van gemeenschap. Het Griekse woord ‘liturgie’ wijst in die richting. Het is een samenstelling van ‘laos’, volk – het gemeenschapsaspect –, en ‘ergon’, werk. De gemeenschap tussen God en zijn volk wordt bewerkt in de liturgie”, merkt de wetenschapper van de faculteit Godgeleerdheid van de K.U.Leuven op.

Keuzevrijheid
Jongeren zijn gevoelig voor authenticiteit, ook als het gaat over liturgie. “Dat begint bij vrijheid, openheid en respect voor elkaar. Jongeren moeten vrijwillig kunnen deelnemen aan vieringen. Als ouder of leraar kun je het wenselijk vinden dat kinderen kennismaken met de kerk en haar liturgie. Dan is er een zekere verplichting aanwezig, maar naarmate ze ouder worden moet hun keuzevrijheid vergroten”, merkte hij op. “Toch kunnen aanbevelen en verplichten samengaan. Vanuit een keuzeactiviteit voor het vak religie konden studenten van de Katholieke Hogeschool Limburg deelnemen aan Pelgrim ’10, de staptocht voor jongeren in het palmzondagweekend. Hoewel er studiepunten aan verbonden waren en zij amper vertrouwd waren met kerk en geloof, kwam een aantal van hen ons achteraf bedanken voor de mooie ervaring die ze tijdens die tocht en vooral bij de vieringen mochten meemaken”, zegt Goyvaerts die als begeleider meeging.

Geef een teken van vrede
Voor jongeren is lichamelijkheid uitermate belangrijk. “Niet toevallig slaan Taizévieringen en pelgrimstochten aan. Daar komen weinig teksten aan te pas, behalve korte Bijbelverzen of de lezingen van de dag. Voor een authentieke liturgie moet je de teksten niet per se aanpassen, het gebedskarakter niet afzwakken en de verwijzingen naar God niet laten vervagen. De vreemdheid van Bijbelteksten hoeft geen struikelblok te zijn voor jongeren. De confrontatie met het onbekende kan net iets doen oplichten van het mysterie.”

Vooral het samen zingen en muziek spelen raakt jongeren sterk. “Ze willen daadwerkelijk betrokken zijn en dat kan door wat gitaar of dwarsfluit te spelen en te zingen. Typisch bij veel jongerenvieringen is dat ze bij de vredeswens volop handen drukken, knuffels en kussen geven. Jongeren staan er versteld van dat in hun parochie nauwelijks iemand beweegt bij de vredeswens”, vervolgde Goyvaerts.

Tast- en ruikbaar
“Jongeren houden van symbolen zoals wierook. Die maken het voor hen ‘echt’, tastbaar en ruikbaar. Zij vinden het belangrijk elkaar de hand te geven bij het Onzevader, kaarsen aan te steken, op te staan en te knielen in plaats van altijd neer te zitten, het evangelie voor te lezen uit een boek, een aandenken aan de viering mee te krijgen naar huis”, somde de vrijwilliger in de jongerenpastoraal op. “Om Gods aanwezigheid te ervaren – ook al is dat pure genade –, heb je authenticiteit en participatie nodig. Het is zoals met liefdeservaringen. Die heb je niet in de hand, maar een romantisch diner met kaarslicht maakt het alvast makkelijker om daarvoor open te staan. Het niet-alledaagse, vreemde en onvertrouwde roept het mysterie op.” Eucharistie vieren met jongeren is niet evident. Toch meent de theoloog dat de kerk dat moet aandurven. Bezinningen of gebedsdiensten vervangen de eucharistie niet, al hebben ze een catechetische en initiërende waarde. “Belangrijk is het voorbeeld dat de liturgische voorgangers geven. Zij moeten zelf biddende mensen zijn die niet over, maar tot God spreken”, besloot Goyvaerts.

Bron: Kerknieuws; 16 oktober 2010; bron: Tertio
http://www.rorate.be/nieuws/nws.php?id=63157