Nieuws

LEUVEN (RKnieuws.net) - Welk soort muziek hoor je op uitvaarten in Vlaanderen? En wat vertelt ons dat over de betekenis van muziek in deze specifieke context? Liesbeth Grimon zocht in haar masteronderzoek aan het departement communicatiewetenschap van de KU Leuven naar antwoorden en praatte met priesters, nabestaanden, uitvaartverzorgers, verantwoordelijken van crematoria, tot en met iemand die zijn eigen uitvaart al uitstippelde.
Muziek als blikopener van de ziel (can-opener of the soul), zo zag schrijver Henry Miller het. Muziek weekt emoties los, dat voelen we allemaal. Maar toch is onderzoek naar de effecten van muziek op de emotie schaars. "Dat sprak me zo aan in dit onderwerp", vertelt Liesbeth Grimon. "De combinatie muziek-emotie, in een welbepaald kader, dat van het uitvaartritueel. En omdat er nog maar weinig over geweten is, koos ik voor een kwalitatief, verkennend onderzoek, aan de hand van diepte-interviews."

Hoewel het haar initieel vooral om de functie van muziek in het uitvaartritueel an sich ging, merkte Grimon al snel dat ze dat niet los kon zien van de maatschappij waarin de begrafenis plaatsvond, van de heersende tijdsgeest. Een uitvaart anno 1960 werd bijvoorbeeld bewust koel en onpersoonlijk gehouden. De dood kwam zo weinig mogelijk ter sprake, laat staan muzikaal onderstreept. In de jaren negentig veranderde die houding en werden uitvaarten - en hun muziek - een pak persoonlijker. Elton John componeerde Candle in the wind voor Lady Di. Dichter bij huis zong Will Tura op de begrafenis van koning Boudewijn.

Die persoonlijke aanpak zette zich sindsdien verder en is nu de trend. "Nabestaanden vinden het belangrijk om zelf over de muziek te beslissen. Ze willen de lievelingsmuziek van de overledene horen, als herinnering", aldus Grimon. "Of muziek waarbij het afscheid ten volle beleefd kan worden."

Dat is niet onmiddellijk koren op de molen van de kerkelijke uitvaart, die volgens Grimon in de komende jaren door deze trend ongetwijfeld aan populariteit zal inboeten. Muziek in de Kerk staat in de eerste plaats ten dienste van het ritueel. Een kaars aansteken gebeurt met een lied over licht op de achtergrond. Maar die symboliek gaat tegenwoordig aan de meeste mensen voorbij. Een vooraf bepaald muzikaal programma lijkt alsmaar minder mensen aan te spreken. "Dat maakt dat mensen nu sneller naar een crematorium of de aula van een uitvaartverzorger stappen, waar de muziekkeuze wel volledig vrij is. Hoe persoonlijker, hoe beter."

En toch, ook de profane begrafenismuziek loopt niet over van originaliteit. Afscheid van een vriend van Clouseau, Papa van Stef Bos en Stairway to heaven van Led Zeppelin scheren hoge toppen op de Vlaamse begrafenissen. "Tot grote ergernis van de uitvaartverzorgers, die tot vervelens toe dezelfde nummers de revue zien passeren. Die hitlijst mocht ook niet ontbreken in mijn masterproef, vond ik."

Bron: RKnieuws (Bron: Dagkrant)
http://www.rorate.com/nieuws/nws.php?id=62530